De geschiedenis

Waterlandkerkje ontstond als nederzetting rond een kerk. Het gehucht werd 't Kerkje genoemd, zoals de dorpsbewoners nog altijd doen. In 1796 kreeg Waterlandkerkje de naam Waterland, rond 1820 werd dit veranderd in de huidige naam, om verwarring met het 5 kilometer zuidelijker gelegen Belgische dorp Waterland-Oudeman te voorkomen.

Waterlandkerkje werd als een van de weinige dorpen in West-Zeeuws-Vlaanderen gespaard in de Tweede Wereldoorlog. Na de bevrijding werden er dan ook mensen uit de omgeving opgevangen, van wie er veel in Waterlandkerkje bleven wonen.

In de jaren 60 van de 20e eeuw braken moeilijke tijden voor Waterlandkerkje aan. Door een gebrek aan nieuwbouwwoningen trokken jonge gezinnen weg uit Waterlandkerkje en veel oude huizen werden verkocht als vakantiewoningen. Na 1970, toen de zelfstandige gemeente Waterlandkerkje bij Oostburg werd gevoegd, werden er weer nieuwe woningen gebouwd en werd het industrieterrein uitgebreid om het dorp een impuls te geven. De gemeente Oostburg is door de gemeentelijke herindeling van 2003 op haar beurt opgegaan in de gemeente Sluis.

De meermin

In het wapen van Waterlandkerkje is een zeemeermin afgebeeld, een verwijzing naar een met Waterlandkerkje verbonden legende. Een visser uit Oostburg ving, na een dag vruchteloos vissen, een zeemeermin in zijn netten. Zij smeekte hem haar terug te laten keren naar de zee, maar de visser wilde geld met haar verdienen door haar op de markt in Oostburg tentoon te stellen. Er kwam juist een voerman uit Waterlandkerkje voorbij die van een afstand getuige was van het voorval. Hij rende erop af, gooide de visser in het water en bevrijdde de zeemeermin, die onder water dook en wegzwom. Inmiddels waren boeren en arbeiders die in de buurt aan het werk waren op de consternatie afgekomen. Toen verscheen de meermin, Hildegonda geheten, opnieuw en sprak een profetie uit: Waterlandkerkje zou nog lang een klein dorp blijven, maar eens zouden de Kerkjenaren Waterlandkerkje in eendracht tot groei en bloei brengen. Daarna verdween Hildegonda, niemand heeft haar ooit nog gezien.